Quote (RivAreS)
Bu barede(XIX cu esr Rusiyada nihilizm) che-qevara yazsa idi ela olardi...
Belinskiy ve Qercen bu termini inqilabchIlIqla identikleshdirdiler.
Ish ondadIr ki, car cenzurasI terefinden nihilizm - axmaqlIq, bisavadlIq sinonimi kimi ishlenirdi. Esl "prosvetiteller" bisavad adlandIrIldIlar. Kilseler bu ishde boyuk rol oynayIrdIlar. Bele ki, boyuk rus shairi A. S. Pushkin ateist sherlerine gore nihilist adlandIrIldI. Revolyucion-demokratlar terefinden (mesel ucun,petrashevcIlar. Onlar dekabristlerin ideoloji davamcIlarI idiler) nihilizm musbet termin kimi ishlenildi. Sonraki narodnikler, hetta bolshevikler nihilist adlandIrIldIlar. Nihilizm "nihil" sozunnen yaransada ("hechne") leksik menasI "inkar" sozu ile baqlIdIr. Nihilizm her filosofun fikrinde birmenalI qarshIlanmIr. Nicshe, Qercen, Xaydeqqer ve s. filosoflar heresi bir cur izah edirdi.
Nichenin fikrince nihilizm ashagIdaki kimi bolunur.
Nihilizmin formalarI:
1. Aktiv (hemcinin pozitiv)
2. Passiv (neqativ)
Evvelki postumda izahIni yazdIm. Passiv nihilizm ise dekadentliyin terkib hissesidir (sozun esil menasInda bisavadlIq, indi genish yayIlmIsh "pofiqizm", deqradasiya ve s.)
Nicshe bunun sebebin dinde gorurdu.
Nihilizm ozun gosterir :
1. Siyasi nihilizm ( ilk sIrada bura anarxist, anarxo-sindikalist, ultra-kommunist, neokommunistleri sIralIyIrlar)
2. Huquqi nihilizm (cinayetkarlar, inqilabchIlar, ve s. Matuzov bura indiki solcularIda qoshur)
3. Ateistler (dini inkar etmekden yaranIr. Chox vaxt bura aqnostik, deist ve panteistleri de qoshurlar, baxmayaraq ki, axIrIncIlar TanrI olduqunu inkar etmirler, lakin onun preroqativalarInI deyishib, ve yaxud tebietle identifikasiya edirler).
Inkar, protest nihilizmin terkib hissesidirler.
AllahI inkar edirsen - demeli nihilizm lametleri var.
Dovleti, hakimiyyeti - demeli nihilizm elameti var.
QanunlaRi - demeli nihilizm elameti var.
Lakin nihilizminde oz heddi var. Her shey inkar edilmir. Pozitiv nihilizm (solcu inqilabcIlIq, ateizm, ve s) neqativ nihilizmin (dekadens, cinayetkarlIq, din terefinden elmin inkarI) eksidir!
BunlarI qarIshdIrmaq boyuk sehf demekdir.
Azerbaycanca yazmaqdan yoruldum:)Ancaq yavashca oyreshirem:) Postumda mumkun olan qrammatik ve ya leksik sehflere gore bagIshlayIn.
Bu haqda hele ardI olacaq.